Αφορμή του παρόντος το άρθρο του Νουζχέτ Καντεμίρ στη Hurriyet το οποίο γνώρισε μια, όχι μεγάλη, δημοσιότητα και στην Ελλάδα: Τι συνέβη με το «Σισμίκ» το 1987; - Η εκδοχή ενός Τούρκου ανώτατου διπλωμάτη
Είμαστε στο Μάρτιο του σωτήριου έτους 1987. Την Τούρκια κυβέρνα ο Οζάλ με πρόεδρο τον πραξικοματία του 1980 Εβρέν. Την Ελλάδα Ανδρέας Παπανδρέου. Υπουργός εξωτερικών ο νυν πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας. Η Τουρκία κατά πάγια τακτική του τελευταίου μισού αιώνα αποφασίζει να προκαλέσει την Ελλάδα με την αποστολή του ερευνητικού σκάφους «Σισμίκ-1» στο Αιγαίο. Κατά τον Καντεμίρ «είχε έλθει η ώρα να λάβουν οι Έλληνες την απάντηση που τους άξιζε» διότι είχαν το θράσσος να.. διαμαρτύρονται για τις παραβιάσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο.
Η Ελληνική απάντηση;
Οι ένοπλες δυνάμεις τίθενται σε επιφύλακη, η Αμερικανική βάση στη Νέα Μάκρη κλείνει [1], ο Έλληνας υπουργός εξωτερικών μεταβαίνει στη Σόφια για να εξασφαλίσει πιθανή Βουλγαρική υποστήριξη ή τουλάχιστον ουδετερότητα και το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό βγαίνει στο Αιγαίο για πόλεμο [2] και η Ελλάδα καθιστά σαφές ότι το Σισμίκ ή θα αναστρέψει ή θα δεχτεί επίθεση από το ΠΝ.
Και τότε συμβαίνουν τα εξής... θαυμαστά:
· Το Τουρκικό Ναυτικό πιστό στις παραδόσεις του κλείνεται στα στενά και μέσα στον κόλπο της Σμύρνης με τους Έληνες να περιπολούν απέξω μπας και τολμήσει να βγεί. Αλλά φεύ οι αναγνωρίσεις δείχνουν τους Τούρκους όχι μόνο μη διατεθημένους να βγούν αλλά να έχουν πολλαπλασιάσει τις περιπολίες μην τυχόν... και μπούμε εμείς μέσα!
· Οι Αμερικανοί πιέζουν...τους Τούρκους να υποχωρήσουν. Όπως μας λέει σήμερα ο Καντεμίρ ο Αμερικανός πρέσβης στη Άγκυρα του λέει χωρίς περιστροφές: «Εξ ονόματος της κυβέρνησής μου ζητώ το πλοίο να επιστρέψει ή να αγκυροβολήσει σε ένα τουρκικό λιμάνι»
· Οι Τούρκοι μαζεύουν τα ...βρεμένα τους και το Σισμίκ και η κρίση λαμβάνει τέλος.
ΕΛΛΑΣ-ΤΟΥΡΚΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΑΤΕ 1.
Οπότε ποιά θα μπορούσαν να θεωρηθούν τα διδάγματα του 1987;
Πρώτον πρώτη φορά σε Ελληνο-Τουρκική κρίση μετά το 1964 η Ελλάδα κράτησε δυναμική στάση συνοδευόμενη από ενέργειες που έδειχναν ότι ήταν σοβαρή για ότι έκανε. Το αποτέλεσμα εν αντιθέσει με ότι πολλοί στην Ελλάδα και Κύπρο θα πίστευαν δεν ήταν... να πέσει ο ουρανός στο κεφάλι μας. Αντιθέτως ήταν να υποχωρήσουν οι Τούρκοι. Πόσες άλλες φορές υποχώρησαν οι Τούρκοι τα τελευταία 40 χρόνια όταν οι Ελλάδα ακολουθούσε τη «λογική» συμβιβαστική τακτική;
Δεύτερον και εξίσου σημαντικό οι Αμερικανοί αντί να πιέσουν τους Ελληνες όπως η κοσμοθεωρία του μέσου Έλληνα αν όχι και σημαντικού μέρους της πνευματικής ηγεσίας του έθνους θα ανέμενε πίεσαν τους Τούρκους. Ήτοι οι Αμερικανοί πίεσαν την πλευρά η οποία έκριναν ότι ήταν περισότερο πιθανό να υποχωρήσει και μάλιστα σε μια εποχή που οι σχέσεις της χώρας με τους υπερατλαντικούς μας συμμάχους δεν ήταν στο καλύτερο τους σημείο.
Τα συμπεράσματα δικά σας.
Σημειώσεις:
[1] Μία κίνηση καθαρά εντυπωσιασμού καθώς η βάση έκλεινε ούτως ή άλλως έτσι για να δούν οι Αμερικανοί συμμαχοι μας ότι είμασταν...σοβαροί για μια φορά.
